چه چیزی باعث لخته شدن قاعدگی می شود و آیا لخته خون در پریود طبیعی است؟
لخته شدن خون پریود
بسیاری از افرادی که قاعدگی دارند گهگاه لخته های کوچکتری را دفع می کنند. داشتن لخته های بزرگتر از یک بند انگشت و به طور منظم ،ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد.
اکثر افراد پریود در مقطعی از زندگی خود لخته های قاعدگی را تجربه می کنند. لخته های قاعدگی لکه های ژل مانندی از خون، بافت و خون منعقد شده هستند که در طول قاعدگی از رحم خارج می شوند. آنها شبیه توت فرنگی خورشتی یا توده های میوه ای هستند که ممکن است گاهی در مربا پیدا کنید و رنگ آنها از قرمز روشن تا تیره متغیر است.
لخته های “طبیعی” در مقابل لخته های غیر طبیعی
اگر لخته ها کوچک باشند و فقط گاهی اوقات، معمولا جای نگرانی ندارند. بر خلاف لخته هایی که در رگ های شما ایجاد می شود، لخته های قاعدگی به خودی خود خطرناک نیستند.
عبور منظم لخته‌های بزرگ در طول قاعدگی می‌تواند نشانه یک وضعیت پزشکی باشد که نیاز به بررسی دارد.
لخته های “عادی”:
کوچکتر از یک چهارم هستند
فقط گاهی اوقات، معمولا در ابتدای چرخه قاعدگی شما رخ می دهد
به رنگ قرمز روشن یا تیره ظاهر شود
لخته‌های غیرطبیعی بزرگتر از یک چهارم هستند و بیشتر اتفاق می‌افتند.
اگر خونریزی قاعدگی شدید یا لخته های بزرگتر از یک چهارم دارید به پزشک مراجعه کنید. اگر تامپون یا پد قاعدگی خود را هر دو ساعت یا کمتر به مدت چند ساعت تعویض کنید، خونریزی قاعدگی سنگین در نظر گرفته می شود.
همچنین اگر لخته‌ها را دفع می‌کنید و فکر می‌کنید باردار هستید، باید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید. این می تواند نشانه سقط جنین باشد.
علت لخته خون در پریود چیست؟
اکثر افراد در سنین باروری که قاعدگی دارند تقریباً هر 28 تا 35 روز یکبار دیواره رحم می ریزند. پوشش داخلی رحم آندومتر نیز نامیده می شود.
آندومتر در طول ماه در پاسخ به استروژن، یک هورمون زنانه، رشد می کند و ضخیم می شود. هدف آن کمک به حمایت از تخمک بارور شده است. اگر حاملگی اتفاق نیفتد، سایر رویدادهای هورمونی نشان دهنده ریزش پوشش هستند. این قاعدگی نامیده می شود که به عنوان دوره یا دوره قاعدگی نیز شناخته می شود.
هنگامی که دیواره رحم ریخته می شود، با:
- خون
- محصولات جانبی خون
- مخاط
- بافت
- سپس این مخلوط از طریق دهانه رحم از رحم خارج می شود و بعد از آن از واژن خارج می شود.
با ریزش دیواره رحم، در انتهای رحم جمع می‌شود و منتظر می‌ماند تا دهانه رحم منقبض شود و محتویات آن خارج شود. برای کمک به تجزیه این خون و بافت غلیظ شده، بدن مواد ضد انعقاد آزاد می کند تا مواد را نازک کرده و آزادانه تر عبور کند. با این حال، وقتی جریان خون از توانایی بدن برای تولید داروهای ضد انعقاد پیشی می‌گیرد، لخته‌های قاعدگی آزاد می‌شوند.
این تشکیل لخته خون بیشتر در طول روزهای جریان خون سنگین رخ می دهد. برای بسیاری از افراد با جریان طبیعی، روزهای جریان سنگین معمولاً در ابتدای پریود اتفاق می افتد و کوتاه مدت هستند. اگر خونریزی قاعدگی 4 تا 5 روز طول بکشد و 2 تا 3 قاشق غذاخوری خون یا کمتر تولید کند، جریان خون طبیعی تلقی می شود.
برای افرادی که جریان شدیدتر دارند، خونریزی بیش از حد و تشکیل لخته می تواند طولانی شود. یک سوم افراد، قاعدگی شدیدی دارند که هر یک ساعت یک پد یا تامپون خیس می‌شود.
علل اصلی لخته شدن قاعدگی (لخته خون در پریود) چیست؟
عوامل فیزیکی و هورمونی می توانند بر چرخه قاعدگی شما تأثیر بگذارند و جریان سنگینی ایجاد کنند. جریان های سنگین احتمال ایجاد لخته های قاعدگی را افزایش می دهد.
انسدادهای رحمی
شرایطی که رحم را بزرگ یا پر می کند می تواند فشار بیشتری بر دیواره رحم وارد کند. که می تواند خونریزی قاعدگی و لخته شدن را افزایش دهد.
انسداد همچنین می تواند در توانایی رحم برای انقباض اختلال ایجاد کند. هنگامی که رحم به درستی منقبض نمی شود، خون می تواند در داخل چاه حفره رحم جمع شده و منعقد شود و لخته هایی را تشکیل دهد که بعداً خارج می شوند.
انسداد رحم می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- فیبروم ها
- اندومتریوز
- آدنومیوز
- تومورهای سرطانی
فیبروم ها
فیبروم ها معمولاً تومورهای غیرسرطانی و عضلانی هستند که در دیواره رحم رشد می کنند. علاوه بر خونریزی شدید قاعدگی، آنها همچنین می توانند ایجاد کنند:
- خونریزی قاعدگی نامنظم
- درد کمر
- درد هنگام رابطه جنسی
- یک شکم بیرون زده
- مسائل باروری
تا 80 درصد از زنان تا سن 50 سالگی به فیبروم مبتلا می شوند. علت ناشناخته است، اما ژنتیک و هورمون های استروژن و پروژسترون احتمالاً در ایجاد آنها نقش دارند.
اندومتریوز
آندومتریوز شرایطی است که در آن سلول‌هایی که شبیه پوشش رحم به نام سلول‌های آندومتر هستند، در خارج از رحم و داخل دستگاه تولید مثل رشد می‌کنند. در حوالی دوره قاعدگی شما، می تواند تولید کند:
- دوره های دردناک و گرفتگی
- تهوع، استفراغ و اسهال در حول و حوش پریود شما
- ناراحتی در حین رابطه جنسی
- ناباروری
- درد لگن
- خونریزی غیر طبیعی، که ممکن است شامل لخته شدن باشد یا نباشد
علت دقیق آندومتریوز مشخص نیست، اگرچه تصور می‌شود که وراثت، هورمون‌ها و جراحی قبلی لگن در این امر نقش دارند.
آدنومیوز
آدنومیوز زمانی رخ می دهد که پوشش رحم به نامعلومی به دیواره رحم رشد کند. که باعث بزرگ شدن و ضخیم شدن رحم می شود.
علاوه بر طول طول مدت و شدید، این عارضه معمول می تواند باعث شود که رحم دو تا سه برابر طبیعی خود رشد کند.
سرطان
اگرچه نادر است، اما تومورهای سرطانی رحم و دهانه رحم می توانند منجر به خونریزی شدید قاعدگی شوند.
عدم تعادل هورمونی
به منظور رشد و ضخیم شدن مناسب، پوشش داخلی رحم به تعادل استروژن و پروژسترون وابسته است. اگر یکی از آنها خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، ممکن است خونریزی شدید قاعدگی داشته باشید.
برخی از مواردی که می توانند باعث عدم تعادل هورمونی شوند عبارتند از:
قبل از یائسگی
یائسگی
فشار
افزایش یا کاهش وزن قابل توجه
علامت اصلی عدم تعادل هورمونی، قاعدگی نامنظم است. به عنوان مثال، ممکن است قاعدگی شما دیرتر یا طولانی تر از حد معمول باشد یا ممکن است به طور کامل آنها را از دست بدهید.
سقط جنین
هنگامی که بارداری زودرس از بین می رود، می تواند منجر به خونریزی شدید، گرفتگی عضلات و لخته شدن خون شود.
عوارض لخته خون در پریود
اگر به طور منظم لخته های بزرگ دارید با پزشک صحبت کنید. یکی از عوارض عمده خونریزی های شدید قاعدگی، کم خونی فقر آهن است. کم خونی وضعیتی است که زمانی رخ می دهد که آهن کافی در خون شما برای ساخت گلبول های قرمز سالم وجود نداشته باشد. علائم عبارتند از:
- خستگی
- ضعف
- رنگ پریدگی
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
لخته خون در پریود چگونه درمان می شوند؟
کنترل خونریزی شدید قاعدگی بهترین راه برای کنترل لخته های قاعدگی است.
داروهای ضد بارداری هورمونی و سایر داروها
داروهای ضد بارداری هورمونی می توانند رشد دیواره رحم را مهار کنند. یک دستگاه داخل رحمی آزادکننده پروژستین (IUD) ممکن است جریان خون قاعدگی را تا ۹۰ درصد کاهش دهد، و قرص‌های ضد بارداری ممکن است آن را تا ۵۰ درصد کاهش دهند.
داروهای ضد بارداری هورمونی همچنین می توانند در کاهش رشد فیبروم ها و سایر چسبندگی های رحمی مفید باشند.
برای زنانی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند از هورمون‌ها استفاده کنند، یک گزینه رایج، داروی ترانگزامیک اسید (سیکلوکاپرون، لیستدا) است که بر لخته شدن خون تأثیر می‌گذارد.
عمل جراحی
گاهی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
اتساع و کورتاژ (D و C) گاهی اوقات به دنبال سقط جنین یا زایمان انجام می شود. اما همچنین می تواند برای تعیین علت زمینه ای خونریزی شدید قاعدگی یا به عنوان درمانی برای شرایط مختلف استفاده شود.
روش D و C شامل گشاد کردن دهانه رحم و خراش دادن پوشش داخلی رحم است. معمولاً در یک محیط سرپایی و تحت آرام‌بخشی انجام می‌شود. در حالی که این کار خونریزی شدید را درمان نمی کند، اما باید چند ماه به شما مهلت دهید زیرا پوشش دوباره ضخیم می شود.
اگر تومورهای رحمی مانند فیبروم دارید که به خوبی به دارو پاسخ نمی دهند، ممکن است جراحی برای برداشتن توده ها ضروری باشد. نوع جراحی به اندازه و محل رشد بستگی دارد.
اگر رشد بزرگ باشد، ممکن است به میومکتومی نیاز داشته باشید، که شامل ایجاد یک برش بزرگ در شکم برای دسترسی به رحم است.
اگر رشد کوچک باشد، جراحی لاپاراسکوپی اغلب امکان پذیر است. لاپاراسکوپی همچنین از برش هایی در شکم استفاده می کند، اما آنها کوچکتر هستند و ممکن است زمان بهبودی شما را بهبود بخشند.
برخی از افراد ممکن است تصمیم بگیرند که رحم خود را خارج کنند. به این عمل هیسترکتومی می گویند.
در مورد مزایا و معایب همه گزینه های درمانی خود با پزشک صحبت کنید.
کاواترم
خونریزی بیش از حد و غیرطبیعی رحم یا DUB (Dysfunctional Uterine Bleeding) که در اثر عملکرد نادرست تخمدان ها و رحم ایجاد می‌شود، از مشکلات شایع زنان در سنین باروری است. روش درمانی کاواترم (Cavaterm) جدیدترین روش تخریب آندومتر رحم (اندومتریال ابلیشن) توسط آب گرم برای درمان خونریزی غیرطبیعی ماهیانه بانوان، بدون نیاز به هورمون تراپی است. شرکت پزشکی Veldana Medical کشور سوئیس، با ارا‌یه‌ی این روش غیر‌تهاجمی/تهاجم کم، کمک شایانی به رفع این موضوع داشته است. در این روش با گردش آب گرم تحت حفاظت بالن که توسط دستگاه به ۷۰ الی ۸۰ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد و با وارد کردن فشاری بین ۲۴۰ الی ۲۳۰ میلی‌متر جیوه، حرارت را تا عمق ۱۰میلی‌متری لایه آندومتر (بازال) منتقل می‌شود و باعث غیر‌فعال شدن سلول‌های این ناحیه می‌گردد. دستگاه کاواترم ولدانا مدیکال، با ویژگی‌های برتر نسبت به سایر روش‌های مرسوم از قبیل عدم تماس مستقیم ابزار سوزاننده با دیواره رحم که سبب می‌شود هیچ گونه پارگی یا آسیب به عضوهای دیگر ایجاد نشود (نکروز آب گرم) و درمان دائمی تنها در ۱۰ دقیقه، خود را به بهترین گزینه‌ی درمانی بدل کرده است.
لازم به ذکر است، این روش می تواند تحت بی حسی موضعی، نخاعی یا عمومی سبک انجام می‌شود و احتیاجی به خارج سازی رحم (هیسترکتومی) نیست؛ بنابراین مشکلاتی از قبیل افسردگی، اختلالات هورمونی و … به وجود نمی‌آید. هزینه این عمل بسیار پایین‌تر از جراحی‌های سنگین دیگر است. تمامی این موارد سبب گردیده تا بیش از ۹۵ درصد از زنانی که با این روش درمان شده اند رضایت کامل داشته اند.
